Batan Büyük Bütçeli İnternet Girişimleri

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de bir çok internet firmaları kuruldu. Öyle az buz düşük bütçeli firmalar da değildi. Bu firmaların bir kaçı haricinde neredeyse hepsi battı. Belki yanlış yatırım, belki programsız yatırım belkide beklenenden çok daha büyük hedefler. Mesela hızlı büyüme gibi...
İnternet yatırımlarında en çok beklenen durum hızlı büyüme ve çabuk kâra geçme olayıdır. Hâlbuki reel sektör, sanal sektöre göre daha yavaş, temkinli ve orta ölçekli hedeflerle büyümekte. Beklenenden hızlı büyüme olsa bile girişimciler hedeflerden sapmama uğruna büyümeyi bile yavaşlatmaktadırlar. Çünkü büyüme direkt kâr odaklı değildir. İşletme büyürken daha fazla yatırım yapıldığı için daha fazla paraya ihtiyaç duyulur ve sonucunda daha fazla borçlanır. Temkinli büyümek en normalidir. Diğer taraftan internet sektörüne girmiş birbirinden farklı bir çok büyük firmalar ise internette, beklenen değişimi, gelişimi, inovasyonu ve yatırımı yapmadan büyümek ve çabuk kâra geçmek istediler. En büyük yatırımı teknolojiye yapmaktansa reklama ayırdılar. Ve hala ayırmaya devam etmektedirler. Halbuki dünyanın en büyük internet firması google tek bir kuruş reklam bile vermedi. Çünkü ortada iyi bir internet projesi varsa ve bu proje sürekli geliştiriliyorsa girişim eninde - sonununda mutlaka istenen noktaya varmaktadır. Ülkemizde sürekli olarak başarılı girişimlerden söz edilir ken bende farklı bir bakış kazanmak adına, Türkiyede batan internet firmalarını / girişimlerini sıralamak istedim ;
İxir Türkiyenin en büyük grubu olan DOĞUŞ grubuna ait servis sağlayıcı.
Veezy En büyük beyaz eşya ve elektronik üreticilerinden bir olan VESTEL'e ait.
E-kolay Eski büyük konumu artık yok. Yerine smile'a bıraktı ama smile çevrim dışı pazarlara girdir. DOĞAN Grubuna ait.
Koçnet Eski heyecanlı rekabetçi bireysel internet girşimleri kalmadı. Şimdi daha çok kurumsal çözümler üretiyor ve VPN (onnet) - VoIP ve data çözümleri üretiyor ve bu konuda ciddi yatırımlar yapıyorlar. Türkiyenin en büyük holdingi olan KOÇ holdinge bağlı.
Altivi.com Farklı bir alışveriş sistemi üzerine kurulan (eksiltmeli ihale) proje sonucunda site sahipleri doladırıcılıktan dolayı suçlanarak sistem alışverişe kapatıldı.
Weblebi.com 2003 Yılında faaliyete geçen weblebi.com alışveriş sitesi yoğun rekabete ve fiyat kararsızlığına dayanamadı. Bugüne kadar 30.000 kişiye ürünlerini teslim eden firma 05/08/2008 tarihinde kapanışını açıkladı.
Superonline.com Bir zamanlar Türkiyenin en büyük servis sağlayıcısı ve internet portalıydı. Yakın zamanda kapandı.
Pabbuc.com : E tohum girişimcilik günlerinde başarılı girişim olarak lanse edilirken ve hatta yatırım almışken hiç beklemediğimiz bir anda 30/11/2012 kepenk indirdikleri haberini yayınladılar. Böylece dikey e-ticarette referans başarı olarak gösterilen bir girişim daha kapanmış oldu.
Yenicarsim.com : Doğan online hepsiburada.com'un alt girişimi olan proje, 2011 Eylül ayında medyada büyük bir tanıtım bütçesi ile yayın hayatına başlasa da, iki yıl sonra 09/2013 tarihi itibarıyla sessiz bir şekilde batan büyük bütçeli internet yatırımları arasına girdi.
Daybuyday.com : Son yıllarda private alışveriş hizmeti sunan siteler arasına giren daybuyday.com sitesi de bir doğan online kuruluşuydu. Private balonu söndükten sonra operasyonlarını hepsiburada.com'a kaydırmak zorunda kaldı. Geçen yıla kadar referansla üye alan private alışveriş siteleri 2013 yılında herkese açılınca yoğun satış ve rekabet sonrası kaliteli outlet ürün bulmakta zorlanmaya başlamıştı. Ayrıca sektöre giren oyuncular müşterileri cezbedecek tüm numaraları ve sürprizleri tüketti.  Ülkemizde internet girişimi konusunda liderlik yapan doğan online'ı tebrik eder seri girişimlerinin devamını dileriz.
Tazedirekt.com Aslanoba Capital seri yatırımlarından birisiydi ve hatta sadece yatırımcı değil aynı zamanda bu projenin de girişimcisiydi. Tazedirekt çok ses getirerek star-up yapmış ve hızlı büyüme trendi yakalamıştı. Fakat satışlar her ne kadar artsa da giderleri de doğru orantılı bir şekilde artmasından dolayı kapatma kararı aldı.
Yukarıda ki listenin dışında aklıma gelmeyen daha bir çok internet projeleri yeterince teknolojiye odaklanmadığı için hayatta kalamadı. Bu gün google ABD'de üniversitelere giderek lisans ve doktora öğrencileri ile sürekli irtibat halindeler. Tüm çalışanlar 4-5 kişilik gruplara ayrılmış sürekli proje üretip yenilik yaratıyorlar.
Acaba bizim de google gibi yoktan yaratılacak bir girişim neden kurulmuyor sorusuna  cevap olarak aklıma tek bir şey geliyor.
Çevrim içi dünyayı çevrim dışı gibi görmek.
Bu arada yukarıdaki bir zamanlar internet firmalarına sahip olan şirketler bugün Türkiyenin en büyük yatırımcıları ve en fazla vergi ödeyenleridir. Yine de onlar olmasaydı bu girişimlerin belki hiç biri olmayacaktı. İsimlerini ve sermayelerini koyarak ve yatırım yaparak risk aldılar. Kendi adıma bu firmalara teşekkür ediyorum. Türkiye'nin böyle firmalara ve firmaların da devletimizin desteğine daha çok ihtiyacı var.